Η Καμπάλα, η εβραϊκή εσωτερική μυστικιστική διδασκαλία διαδόθηκε στην Ευρώπη μετά την εκδίωξη των Εβραίων απο την Ισπανία (1492) και την Πορτογαλία (1497). Στη συνέχεια η Καμπάλα βρήκε απήχηση στους χριστιανούς λόγιους. Ο νεαρός δούκας Τζοβάνι Πίκο ντέλα Μιράντολα (1463-1494) ήταν εκείνος που στο περιβάλλον της Ακαδημίας της Φλωρεντίας υπερασπίστηκε την άποψη ότι στην εβραϊκή εσωτερική παράδοση εκρφάζονταν και τα μυστήρια της χριστιανικής πίστης και για αυτό θεωρείται ένας απο τους πρώτους χριστιανούς καμπαλιστές. Στους χριστιανούς έλκυε ιδιαίτερα η καμπαλιστική άποψη ότι ο κόσμος είναι ένα μεγάλο κοσμικό δέντρο ή άνθρωπος (ΑΔΑΜ ΚΑΔΜΟΣ), του οποίου η μικροσκοπική απεικόνιση είναι ο Αδάμ, ο πρωταρχικός άνθρωπος. Πιστεύοντας πως ο άνθρωπος περιέχει ολόκληρο τον κόσμο, ως μικρόκοσμο σε αντιστοιχία με το μακρόκοσμο του σύμπαντος.
Πρωταγωνιστές της χριστιανικής Καμπάλα ήταν ό Γιοχάνες Ρόιχλιν (1455-1522), ο Πάουλους Ρίτσιους (1459-1519), Γκιγιόμ Ποστέλ (1510-1581), ενώ η Καμπάλα έγινε ευρέως γνωστή μόλις τον 17ο αιώνα απο τα έργα του Κρίστιαν Κνοφ φον Ρόζενροθ (1631/36 – 1689). Ιδιαίτερα στην εποχή του μπαρόκ, όταν οι καλλιτέχνες αναζητούσαν πνευματική έκφραση σε συμβολικές και αλληγορικές εικόνες, η καμπαλιστική διδασκαλία της θείας εκπόρευσης έγινε η βάση για μυστικιστικές απεικονίσεις σχετικά με το μήνυμα του Χριστού.
Η Καμπάλα είναι μια μυστικιστική διδασκαλία αντιστοιχιών. Σε αυτήν διδάσκεται ο τρόπος εκδήλωσης του θεούς ως Άπειρου, το όνομα του οποίου δεν αναφέρεται. Ο Θεός εκδηλώνεται στον κόσμο μέσω δέκα εκπορεύσεων – σφαιρών ή θείες ιδιότητες, στις οποίες αποδίδονται συγκεκριμένα ονόματα του Θεού και αυτό ονομάζεται δέντρο των σεφιρόθ.
Οι χριστιανοί καμπαλιστές συνδύασαν τις δέκα εκπορεύσεις με τη χριστιανική διδασκαλία, για να φτάσουν σε μια ολοκληρωμένη θεώρηση της Δημιουργίας και του ιερού σχεδίου του Θεού. Κορυφαίο έργο χριστιανικής καμπάλα είναι ο Πίνακας της Αντωνίας, ο οποίος απο το 1673 φυλάσσεται στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας στο Μπαντ Τάιναχ της Γερμανίας. Στον πίνακα απεικονίζεται παραστατικά το θείο σχέδιο σύμφωνα με τη χριστιανική θεώρηση, με τη συμβολική διάταξη των δέκα εκπορεύσεων ή σφαιρών του Θεού. Φιλοτεχνήθηκε το 1663 απο τον ζωγράφο Γιόχαν Φρίντριχ Γκούπερ σύμφωνα με τις οδηγίες των λογίων, τους οποίους κάλεσε στην αυλή της η πριγκίπισσα της Βυρτεμβέργης Ανωτία (1613-1679).
Στην εξωτερική εικόνα του πίνακα της Αντωνίας δείχνει τη γαμήλια πομπή της Σουλταμίτιδας, που οδηγείται απο την Αντωνία και η οποία κατευθύνεται προς τον ουράνιο γαμπρό, τον Χριστό.
Στον κυρίως πίνακα οι κίονες το το τοπίο στο βάθος προσφέρουν ένα πανόραμα απο αντιστοιχίες. Η πριγκίπισσα εισέρχεται στη πύλη του Παραδείσου, στον κόσμο που εξουσιάζεται απο τις δέκα ιδιότητες του Θεού. Η δέκατη κατώτερη εκπόρευση αντιστοιχεί στο στοιχείο της Γης, ενώ ο Χριστός αντιπροσωπεύει τη δέκατη σφαίρα – Μαλκούτ, ως Υιός του Θεού που ήρθε στη Γη. Από εδώ ξεχύνονται τα ρεύματα της ευλογίας και δημιουργούν μια διάταξη του κύκλου του κόσμου, με κατεύθυνση το λαό του Θεού που έχει πίστη προς το Χριστό.
Πάνω υψώνεται ο Ναός του Σολομώντα ως τόπος συγκέντρωσης των σεφιρόθ και χώρος τέλεσης της νέας Θείας Λειτουργίας. Στις σκάλες βρίσκονται οι Ευαγγελιστές και οι Απόστολοι. Το προαύλιο του ιερού χώρου σχηματίζεται απο τις τέσσερις κατώτερες ιδιότητες του Θεού σύμφωνα με την Καμπάλα:
Μαλκούτ – Βασίλειο
Γιεσόντ – Θεμέλιο
Χοντ – Έπαινος
Νεζάχ – Νίκη
Το αέτωμα του Ναού απο τα μεσαία σεφιρόθ:
Τιφερέτ – Αγάπη
Γκεμπουράχ – Δύναμη
Ιεσέντ – Έλεος
Τέλος τα ανώτερα σεφιρόθ στεφανώνουν το αέτωμα:
Μπινάχ – Διάνοια
Χοκμάχ – Σοφία
Κέτερ – Στέμμα
Πήγη: Μυστήρια της Δύσης, εκδ. ΔΟΜΗ